Huid en Haar (Arnon Grunberg)
Kennismaking met een aantal personen, die allen verbonden zijn met econoom Roland Oberstein. Het verhaal lijkt in eerste instantie over onschuldig overspel te gaan (voor zover overspel onschuldig kan zijn). Al gauw ontwikkelt het zich tot een beschrijving van gebrek aan liefde en intimiteit tussen mensen. Schaarste is een economisch begrip; hoe meer schaarste, hoe hoger de prijs. De marktwaarde bepaalt de verhoudingen. Wie bezit, wie neemt, wie heeft de macht? En hoe hoog is de prijs die moet worden betaald? Ook tijd is een economisch goed: hoeveel tijd besteed je aan wie en wat? En ten koste waarvan?
Ik heb enkele besprekingen gelezen. Over het algemeen waren die lovend. Op recensieweb (het klasje van Elsbeth Etty) bijvoorbeeld, staat een uitgebreide recensie van het boek. Wat mij echter opvalt in alle besprekingen is dat:
I. het gebrek aan empatisch vermogen van Oberstein zonder uitleg geaccepteerd wordt, en dat niemand aandacht besteedt aan de weinig liefdevolle uitlatingen van zijn moeder.
II. Oberstein een "tweede-generatie-kind" is. Overlevingstactieken als: niets willen wat je niet kunt krijgen en alleen willen wat je wel kunt krijgen, komen dan ook in een niet-economisch licht te staan. Ook het ontkennen of niet onderkennen van gevoelens is een strategie die een mens in staat stelt ellende te doorstaan.
III. Terwijl Oberstein veelvuldig spreekt over de economie van het spel, ontgaat het hem dat zijn zoontje daar ook mee bezig is, op zijn eigen manier. De economie van het Nintendo-spel te doorgronden is een kwestie van leven en dood.
IV. Ten slotte heeft Grunberg het over het belang van de taal. Zijn taal staat in dienst van het verhaal, is karig en zeer functioneel. "Wij economen bouwen modellen van de werkelijkheid". Doet een schrijver niet hetzelfde? en dan een stukje verderop: "De taal doet er toe. De keuze van de woorden is belangrijk".
De taal van Arnon Grunberg: helder, hard en ijzig indrukwekkend.
