maandag 24 oktober 2016

Boerderijen

"Doen jullie nog leuke projecten?" vroeg mijn tante onlangs.
Uh, nee. Niet zoveel toch? Na zo'n lange tijd van ziekte en malaise ben ik voornamelijk bezig met het inhalen van achterstallig onderhoud op diverse fronten: conditie, huis, interieur, sociale contacten.
Maar bij nader inzien hebben we de afgelopen maanden best veel gedaan.

Zo heb ik bijvoorbeeld Het Hoefijzer uitgewandeld.



We liepen vanaf het begin van Bellingwolde (driesprong Oudeschans-Duitsland-Bellingwolde) naar Blijham. En op een wat nevelige, maar mooie nazomerdag liep ik het laatste stuk, tot de brug over de Westerwoldse Aa. Van daaruit heb je een goed overzicht.



Links (noordelijke richting) kijk je naar het Oldambt: eindeloze velden met graan, aardappels. bieten, en in het voorjaar juichend-gele velden met koolzaad.
Rechtdoor loopt de weg via Bellingwolde naar Rhede.


Rechts (zuidelijke richting) zie je op afstand de bomen die de weg door Vriescheloo en Wedde omzomen, daar is het nog Westerwolde.


En als ik me helemaal omdraai en terugkijk: nieuwe aanplant. Je ziet de boog van het hoefijzer ontstaan.



Langs dit korte stukje weg zie je de geschiedenis van de landbouw. Er staan namelijk nogal wat boerderijen.

dit is een ouwetje, 1724 staat er op

De meeste aandacht gaat meestal uit naar drie naast elkaar liggende kasten van huizen.


Herenboerderijen met "Engelse slingertuinen". Ik vind de volgende boerderijen minstens zo interessant.


Een voorhuis met daaraan een enorm groot tussenstuk. Zijn het twee woningen? Voor de opvolger en zijn ouders?

Bij deze is ooit het voorhuis afgebroken en een voor die tijd modern huis opgebouwd (jaren 50/60 van de vorige eeuw, vermoed ik). De schuur voldeed nog.


Na de oorlog, in het derde kwart van de 20ste eeuw was het de grote vraag: ga je hier door, kies je voor het nieuwe land in de polders of waag je de grote oversteek naar Amerika, Canada, Australiƫ of Zuid-Afrika? Over de modernisering in de landbouw (ruilverkaveling, schaalvergroting, etc) zijn boekenkasten vol geschreven. Iedere nog bestaande boerderij heeft wat dat betreft een soort veldslag meegemaakt

Bij deze boerderij is niet lang geleden iets vergelijkbaars gebeurd: nieuw huis en nieuwe stallen. Dit zijn moderne stallen: veel licht voor de koeien. Voor en achter zijn grote deuren, waar de werktuigen met gemak doorheen kunnen. ( Een moderne "doorrit"). Ze zijn gebouwd niet lang voordat de "grote uitbreiding" begon, waardoor zoveel melkveehouders nu in de problemen zitten.


Het opvallende is, dat de huizen bij de "gemoderniseerde" boerderijen niet meer als boerderij herkenbaar zijn. Geen graanzolders met kleine raampjes, geen verbinding met daarin spoelkeuken, bijkeuken en ruimte voor klompen, laarzen, overalls, voor de overgang van stal naar eettafel.  De schuren zijn de bedrijfspanden, het huis is de burgerwoning.

Boeren is er alleen maar moeilijker op geworden. De wereld verandert en de boer verandert mee.
Dus als je nu in de auto zit en door het landschap rijdt, kijk dan eens naar die gebouwen in het land. En als je tijd hebt, stop dan eens bij zo'n bord met "kaas/vleespakketten/appels te koop. Echt, het is de moeite en het geld waard!