vrijdag 1 november 2013

Uitgelezen: Grip (42)

Stephan Enter: Grip

Het is mijn streven in ieder geval de shortlist van de genomineerde boeken voor de AKO-literatuurprijs te lezen. Populair als deze boeken zijn, duurt het gemiddeld een jaar voor ik ze in de bibliotheek kan lenen, voor die tijd zijn ze uitgeleend of op zijn minst gereserveerd.
Vandaar dat ik nu pas Grip van Stephan Enter mee naar huis kon nemen, genomineerd voor de AKO-prijs 2012.



Op zich is het natuurlijk mooi, als je ziet dat een bepaald boek in alle filialen in de provincie uitgeleend is; dat moet toch bevredigend zijn voor de schrijver: hij wordt gelezen! Al heeft hij natuurlijk liever dat mensen zijn boek kopen: brood op de plank a.u.b.

Alle besprekingen van het verhaal luiden zo'n beetje hetzelfde:
Vier mensen zullen elkaar na jaren weer ontmoeten. In de veertig zijn ze nu, en ze kennen elkaar uit hun studententijd, toen ze als klimfanaten een reis naar de Lofoten maakten. De vakantie was een gemeenschappelijke ervaring, hun herinneringen verschillen.
Paul en Vincent reizen naar Martin en Lotte, die inmiddels in Engeland wonen. Martin haalt hen, vergezeld van zijn dochtertje, van het station. De reis daar naar toe wordt telkens vanuit een ander personage beschreven, met de daarbij horende opkomende herinneringen, observaties en gevoelens.
Een terugkerend gespreksthema is een krantenartikel over het eeuwige leven: dankzij de wetenschap zou dit binnen 20 jaar werkelijkheid kunnen worden.
Ondertussen sijpelt als het ware het idee van een poging tot zelfdoding door het verhaal. Maar nergens wordt dat echt uitgesproken, het is een flard van een indruk, een halve gedachte. Dat is wel knap gedaan, staat ook mooi haaks op dat eeuwig doorleven.

Alvorens naar zijn huis te gaan, nodigt Martin Paul en Vincent uit over het strand te wandelen. De vloed komt op en de suggestie is dat één en ander niet goed zal aflopen.
In plaats van het eeuwige leven blijk je te kunnen sterven door klungeligheid (al dan niet van een ander). Of het gaat net goed, dat kan ook.

Zoals herinneringen aan een gedeelde ervaring totaal kunnen verschillen, zo verschillen ook de meningen over dit boek.

Alle literatuur is manipulatie van de lezer, maar aan open eindes heb ik een hekel. Ik word er heel chagrijnig van.

Uiteindelijk stuitte ik op een boekbespreking van iemand (ik weet niet meer van wie) die juichend vertelde hoe geweldig het allemaal was. "En," zo zei ze, "als je het boek uithebt, moet je het gewoon opnieuw lezen want dan snap je het pas echt." Had ik dan niet alles begrepen? Gehoorzaam pakte ik het boek weer op. Dat het een knap boek is, dat snapte ik wel, maar spannend? pageturner? En toen realiseerde ik me dat ik geen zin had om het weer te lezen. En dat zei me genoeg.
Misschien volgend jaar wel hoor. Eerst maar weer iets anders.






Geen opmerkingen:

Een reactie posten